In december 2022 ondernam cellist Benjamin Glorieux een dagenlange voettocht van Arnstadt naar Lübeck. Met zijn cello op de rug legde hij de weg af die Bach 300 jaar geleden ondernam om zijn grote held Buxtehude te horen spelen. Kunstenares Emilie Lauwers verzamelde en herwerkte zijn impressies tot een installatie.
de expo
Het afleggen van een traject. Wandelen. Om, terwijl je voeten na verloop van tijd mechanisch stappen, grip te krijgen op een vraagstuk in je hoofd. Het slijten van een groef in de grond. Het verzamelen, oogsten van iets moois onderweg en daar betekenis aan geven. De schatten presenteren, als objecten van waarde. Onbeduidend lagen ze daar, tot je ze opraapte. Als je ervoor openstaat, praat alles tegen je, het is maar een kwestie van luisteren en koesteren.
Er zitten twee verhalen in deze installatie. Een persoonlijk, intern verhaal van één man die met zijn cello op de rug van Arnstadt naar Lübeck trekt, en tegelijk een breder verhaal: dat van J.S. Bachs zes cellosuites, wereldberoemd, miljoenen keren gespeeld, deel van ons collectieve geheugen. Terwijl Benjamin al spelend op zijn cello de zes suites aan mij beschreef, zag ik een kleine reiziger voor me in een groot, magnifiek landschap. Ik hoorde zijn meanderende gedachten en gevoelens en tegelijk het veranderende landschap dat de reiziger doorkruiste, zes dagen lang.
Het is een hele uitdaging om een tocht voor te bereiden zonder haar op voorhand vast te leggen, zonder een resultaat te beogen. Het toeval toelaten. Het was essentieel dat alles kon en alles mocht. Na enkele dagen begon Benjamins tocht zijn geheimen prijs te geven. Benjamin stuurde me een foto van een boom met daarop een plakaatje ‘Natur Denkmal’. Naast mijn huis werd een enorme, oude treurwilg geveld. Op een andere avond kreeg ik een foto van een den die op zijn takken zware sneeuw torste en daardoor een stukje grond groen hield in een werkkamp uit de Tweede Wereldoorlog. Ook dat beeld raakte mijn ziel, en voor mij was het meteen duidelijk dat die boom alles vertelde, dat die aansloot bij het moment van leegte in de vijfde suite. De ene op pad, de ander thuis: serendipiteiten weefden zich door elkaar heen en samen vormden ze een nieuw narratief.
De zes suites, die elk ook bestaan uit zes bewegingen, gaven we vorm in zes vrijstaande modules. Benjamins interpretatie van de muziek en haar toonaarden bepaalden de structuur en de keuze van de materialen. De eerste module eenvoudig en open, in bescheiden hout, als een introductie op de volgende. De tweede module wrang en confronterend, in geroest ijzer en modder. De derde gesloten in staal, met vanbinnen enkele kijkgaten. De vierde complex en vol verhalen. De vijfde donker en gehavend, op poten van gebruikte wandelstokken. De laatste vrolijk, triomfantelijk, verzadigd. Tot slot vulden we de zes wonderkabinetten met ervaringen, beelden en objecten. De installatie is een visuele partituur geworden. Van de cellosuites van Bach. Van de tocht zelf, de hoogtes en laagtes, wegen en straten. Het relaas van een reiziger in de sneeuw van Arnstadt naar Lübeck, en zijn innerlijke weg. Een ontmoeting met de wereld en zichzelf.
Praktisch
Je kan de expo gratis bezoeken tussen 10 en 26 maart 2023, in de Raadskamer in Bozar.
Credits
Benjamin Glorieux, concept
Emilie Lauwers, concept, ontwerp en uitvoering
David Carney, ontwerp en uitvoering
In samenwerking met Bozar
