Op 23 maart brengt het Brussels Philharmonic de wereldpremière van Überlala. Song of Million Paths van Mirela Ivičević. Het werk van de Kroatische componist is rebels, persoonlijk en stevig geworteld in het nu. Brussels Philharmonic vuurde enkele vragen op haar af.
Wie is Mirela Ivičević?
Ik ben geboren in Split, Kroatië, in een familie met verschillende etnische achtergronden. Het verbinden van mensen, culturen en uiteindelijk ook geluid heeft daarom altijd deel uitgemaakt van mijn leven.
Ik voel enorme vreugde wanneer ik schijnbare tegenstrijdigheden op een zinvolle manier kan samenbrengen. Dat hoor je ook terugkeren in de meeste van mijn composities, ongeacht het onderwerp. Ook probeer ik - wanneer mogelijk - steeds persoonlijke ervaringen in mijn werk te verweven, omdat dit voor mij de meest oprechte en effectieve manier is om te communiceren via kunst.
Met welke cuisine zou je jouw muziek vergelijken?
Met een buffet. Zoals wanneer je naar een feestje gaat: je proeft vanalles dat je anders nooit zou eten en combineert tal van verschillende smaken op je bord die volgens de culinaire regels niet bij elkaar passen. De combinatie is dan ook een beetje vreemd, maar toch verrassend lekker (meestal toch).
Zijn er grappige, gênante of bijzondere momenten in je carrière die je zijn bijgebleven?
Over het algemeen ben ik niet echt bang voor gênante momenten op het podium. Ik denk dat elke artiest in zekere zin wel houdt van een beetje drama: aandacht krijgen is oké, zelfs wanneer die negatief is. Ik herinner me dat ik naar Donaueschingen ging met leden van het Klangforum Wien, en die grapten over welke jonge componist van ons de grootste kans had om uitgejouwd te worden door het publiek. Want blijkbaar neemt het publiek daar geen blad voor de mond. Uiteindelijk was er geen gejoel in de zaal, het was zelfs een zeer succesvol concert. Toen heb ik ook Ilan (Volkov) voor het eerst ontmoet; hij dirigeerde het concert.
Ik raak altijd erg ontroerd als ik tranen zie in het publiek. Niet dat ik componeer om mensen te laten huilen, maar soms gebeurt het gewoon, en het is prachtig om te zien hoe muziek mensen in een staat van gelukzaligheid kan brengen. Het is een van de redenen waarom ik muziek maak.
Wat zijn je favoriete orkestwerken?
Ik heb een resem aan favoriete werken, gaande van Bach tot Lachenmann. De stijl of periode maakt me niet uit, wel de meedogenloze authenticiteit in een stuk. Wie dat bereikt, heeft mijn aandacht. Zo heeft Lachenmann me volledig in de ban. Zijn muziek is met geen andere muziek vergelijkbaar.
Maar evenzeer luister ik naar werk van bijvoorbeeld Georg Friedrich Haas. In zijn muziek hoor je duidelijk de historische referenties en zijn voorkeuren, maar toch zijn die composities volledig en onvervalst 'Haas'. Ik hou ook van de gewaagde, energieke klank van Beat Furrers composities. En tenslotte mag ook Ligeti's Atmospheres verschijnen in mijn playlist.
Een running joke onder orkestleden is dat musici op hun instrument lijken. Welk instrument zou jij zijn?
Componisten zijn saxofoons, zonder twijfel. Of elektrische gitaren. Of welk instrument dan ook dat niet thuishoort in de alledaagse orkestbezetting, want het geluid van een orkest is beduidend anders wanneer wij aanwezig zijn: de musici spelen attenter en bewuster wanneer wij in beeld zijn. Al ben ik er zeker van dat mijn moeder zou zeggen dat ik een piccolo ben: klein, maar de luidste van de hele hoop.
Als je de kans zou hebben om samen te werken met een artiest buiten het klassieke domein, wie zou dat dan zijn?
Ik hou van cinematografische kunst, dus waarschijnlijk zou ik filmmuziek maken. Zoals veel andere componisten heb ik een hele lijst van regisseurs die ik bewonder om verschillende redenen.
Verder zou ik graag deel willen uitmaken van een muziektherapie-project met kinderen die oorlog hebben meegemaakt, zoals Nigel Osborne en Brian Eno deden in Bosnië en Herzegovina. Ik heb een immense bewondering voor muzikanten die in staat zijn om dit soort helend werk te doen.
